top of page

Kelebekler Hakkında Her şey!

Kelebekler harika canlılardır. Rengarenk etrafta dolaşırlar. Baharın habercisidir... Çocukluğumuzdan beri hangimiz bir kelebek görüp deneşelenmedik ki?

Kelebekler, hayvanlar aleminin eklem bacaklılar şubesinde yer alan böcekler sınıfına ait 

Lepidoptera takımında yer alırlar. Güveler de bu gruba dahildir. 20.000'i aşkın kelebek türü vardır.

Kelebek sınıflandırma

Lepidoptera kelimesi Yunancada "pullu kanat" anlamına gelir. Antarktika haricinde her kıtada yaşayabilirler.Diğer tüm böcekler gibi kelebekler de altı bacağa sahiptir; üç bölümden oluşan ana gövdesi (kafa, göğüs, orta bölüm) ve karın (kuyruk ucu), ayrıca iki tane anteni ve iki tane de petek gözü vardır.Polenlerin bitkiden bitkiye taşınmasına yardımcı olurlar. Ve sebzelerin, çiçeklerin yeni tohumlar üretmesini sağlarlar. Kuşlar, memeliler ve diğer böcekler için -özellikle tırtıl aşamasında iken- yiyecek olurlar.


Kelebeklerin buna karşı bazı önlemleri var tabi. Harika kanatları sayesinde kamufle olmayı iyi becerirler! Renkli kanatları bazen tehlikeymiş gibi görünebilir. Mesela bu turuncu kelebek çok dikkat çekici değil mi?Kuşların ilgisini çekecektir! Ama bir de doğal ortamında bakalım! Oldukça iyi gizlenmiş durumda...

Kelebekler doğal ortamı

Ya da bu yeşil parlak kelebeğe bakalım. Doğal ortamında ise yine kamufle olmuş durumda değil mi?Resmen bir yaprak gibi! Bu kamufle, avcıların onları bulması zorlaştıracaktır.

Kelebekler

Ama her kelebek ortama uyum sağlayan kanatlara sahip değil... Mesela bunlar gibi kalın noktaları ve parlak şeritleri olabilir. Bu yırtıcılar için onları kolay hedef yapmaz mıydı?Ama bunu yırtıcıları korkutacak bir desen gibi düşünebiliriz. Kanatlarındaki desenler bir baykuşun gözlerine benzemiyor mu?

kelebek kanatları

Ve mesela bu kelebeğin kanat uçlarına bir bakalım...Tıpkı bir yılanın başına benziyor! Gerçekten enteresan...


İşte bu onların korunmasına neden olan kamufleler! Daha cesur olan kelebeklerde var ama.Mesela bu desenli kelebekler... Kuşları korkutacak bir desene sahip değil gibi. Ama bazı kelebeklerin yenmesi kuşları zehirliyor. Bu da zehirli bir kelebeğe ait bir desen.Ve kuşlar böyle kelebeklerden uzak dururlar. Ve aslında zehirli olmayan kelebekler, kendilerini korumak için kanatlarını zehirliymişçesine şekiller ile donanırlar!Yani zehirli olan kelebekleri taklit ederler!

kelebeklerin üremesi

Kelebekler soğukkanlıdır, yani vücut sıcaklıklarını ortama adapte edemezler ve vücut sıcaklıkları düşük olduğunda uçamazlar. Kışları kış uykusuna yatanları mevcuttur.Bir kelebeğin hayatında dört aşama vardır: -Yumurta -Tırtıl -Koza yani pupa evresi -Kelebek

kelebek üremesi - kelebekler

Bu yaşam döngüsüne metamorfo

z

denir.

Yani başkalaşım…

Kelebekler önce yumurta içinde 3 ile 7 gün kalırlar.

Yaprak üstlerinde olmalarının nedeni

y

umurtadan çıkınca yemeği olan yaprağa hemen ulaşabilmesidir.

Ve buradan tırtıl olarak çıkarlar.

Ve ilk besin kaynakları yumurtalarıdır!

Ve

sürekli yerler, s

ürekli!

2 veya 5 hafta kadar büyüyüp 3 veya 4 kere deri değiştirirler.

Uygun boyuta ulaşınca bir yapraktan aşağıya sarkıp etraflarına pupa denilen ipek örerler.

Ve bu koza içinde çok nadir türlerde uzun

olsa da

ortalama 1 hafta

 kadar

kalırlar.

Ve sonunda 4 tane kanadı olan harika kelebeklere dönüşürler!

Bir kelebeğin ömrü

20 ila 40 gün arasındadır.

Yani sanıldığı gibi 1 gün ömürleri yoktur.

Kelebekler ayaklarıyla tat alırlar.

Tırtıl evrelerinde ağızlarıyla yaprakları yerken k

elebeklerde ağız yoktur.

Hortuma benzeyen tüpleri ile çiçeklerden nektar içerler.

Ayaklarına yapışan polenler 

sayesinde de

çiçeklerin üremesine yardımcı olurlar.

tırtıl - kelebekler

Kelebek demişken h

epimizin merak ettiği sevdiğimiz bir fenomene bakalım!

Kelebek etkisi! 

filminde 

Nemo

n'un

 elinde 

tuttuğu 

kağıdın

y

ağmur damla

sıyla ıslanması ve sayıların silinmesi üzerine

a

slında o yağmur damlasına yol açanın

Brezilya'da

 bir 

restoranda

 yumurta pişiren bir adamın yol açtığı buharın

b

inlerce km ötede bir yağmura dönüşmesi sahnesidir.

Harika bir sahne 

değil mi

?

kelebek etkisi

Şimdi enteresan kelebek örneklerine bakalım 

Ejderha Kuyruğu Kelebeği 

Hindistan, Pakistan, Tayland, Ç

in'de

görülmektedir.

Ejderha Kuyruğu Kelebeği  - kelebekler

Kuş Kanadı Kelebekleri 

Dünyanın en büyük kelebekleridirler.

Kuş benzeri uçuşa sahiptirler.

Çoğunlukla Pakistan ve H

indistan'da

görülürler.

Neredeyse 30 cm kanat açıklığına sahipler

Kuş Kanadı Kelebekleri 

Cam Kanatlı Kelebekler 

Evet 

bildiğiniz

saydam cama benzer kanatları var.

Şili'ye

has bir kelebek türüdür.

Yırtıcı hayvanlardan kendilerini kanatlarının saydamlığı ile 

korumaktadırlar.

Cam Kanatlı Kelebekler 

88 Kelebeği 

Başka bir deyişe sayı kanatlı kelebek.

Kanatlarında sayılar var.

Çoğunlukla 88!

Kosta Rika

ve M

eksika'ya

has bir kelebek türüdür.

88 Kelebeği 

Mavi Morfo Kelebeği 

Meksika V

enezuela

ve Brezilya'da bulunurlar.

Mavi renkleri nedeniyle çok popülerler.

Koleksiyoncular bu yüzden onları avlamakta...

Ve 

maalesef

türleri azalmaktadır...

Mavi Morfo Kelebeği 

Ölü Yaprak Kelebeği 

Meşe ağacı yapraklarını andırıyor.

kelebekler

Hükümdar kelebekleri

Kimilerine göre dünyanın en güzel 

kelebekleridir.

Kanada'da

yaşamaktadırlar.

Harikalar 

değil mi?


Son olarak, e

lektron mikroskobu altında kelebek kanatlarına bakalım....

kelebek kanatları elektron mikroskobu - kelebekler

Doğamız harika aslında 

değil mi?

Tabi biz onlara karşı acımasız olmadığımız sürece!

Comments


bottom of page